دانستنیها و راهنمای خرید

هر آنچه باید از گروه های بویایی (چرخه بویایی) و طبقه بندی روایح عطر و ادکلن ها بدانید

Fragrance wheel که در بین عطر دوستان ایرانی به «چرخ رایحه»، «چرخ عطر» و «گردونه رایحه» رایج است، روشی جدید است برای طبقه بندی روایح مختلف عطر. هنگامی که بدنبال انتخاب یک عطر خوب می گردید، اینکه از کجا شروع کنید، واقعاً چالش برانگیز است. بالاخره صدها رایحه مختلف وجود دارد و اگر با نت های گوناگون عطر آشنا نباشید، فرآیند پیدا کردن رایحه‌هایی  را که دوست دارید، می‌تواند سخت باشد.
به همین دلیل است که قبل از اینکه شروع به خرید یک عطر بکنید، آشنایی با «گردونه گروههای بویایی» (فراگرانس ویل) و دسته بندی خانواده های عطر بسیار مفید است. البته ناگفته پیداست که ممکن است شما قبل از اینکه حتی این اصطلاح را دیده باشید، بوی یکی از روایح موجود در یک گروه عطری را در مقطعی از زندگی خود و در مکانی از قبیل خانه، محل کار و یا در خیابان و یا هر جای دیگری استشمام کرده باشید.
در این مقاله سعی ما بر آن است تا شما را با «گردونه گروههای بویایی» آشنا سازیم؛ همچنین در مورد خانواده های روایح عطری (دسته بندی روایح) و زیر مجموعه این خانواده ها و نحوه ترکیب آنها با یکدیگر به سخن خواهیم پرداخت تا شما با دانش و اعتماد به نفس بیشتری به پیشخوان عطر فروشیها مراجعه کنید. اما ابتدا ببینیم این «گردونه گروههای بویایی» اصلاً چه هست؟!

در این مقاله می‌خوانید:

گردونه گروههای بویایی یا Fragrance Wheel چیست؟

فراگرانس ویل یک نمودار مدور است که انواع گروههای بویایی، بهمراه زیرگروههای مربوطه را به تصویر می کشد. در این نمودار، روایح بر اساس شباهت‌ها و تفاوت‌هایشان گروه‌بندی می‌شوند، تا رابطه آنها با یکدیگر نشان داده شود. گروه‌های بویایی که روی این نمودار مدور در مجاورت هم هستند، ویژگی‌های بویایی مشترکی دارند، در حالی که آنهایی که از یکدیگر دورترند، کمتر به هم مرتبط هستند.
این روش طبقه بندی روایح را یک نفر متخصص عطر به نام مایکل ادواردز تکمیل کرد و هدفش آن بود که به خرده فروشان کمک کند تا روایح عطری را به طور موثرتری به مشتریان خود پیشنهاد دهند. هر خانواده (گروه) از یک رایحه برجسته و اصلی تشکیل شده است، در حالی که «زیرگروهها» (یا خانواده های فرعی- روایح زیر مجموعه ی هر خانواده ) شامل ترکیبی از این روایح اصلی هستند.
گردونه گروههای بویایی یا Fragrance Wheel چیست؟

انواع گروههای بویایی در عطر و ادکلن

کارشناسان و متخصصینی که سالهای زیادی از عمرشان را با عطر و ادکلن سرو کله زده اند، با یک بو کشیدن مختصر می توانند به شما بگویند که آن عطر متعلق به کدام گروه یا زیرگروه بویایی است. البته در مورد سازماندهی و طبقه بندی گروههای بویایی، گفتمان زیادی در صنعت عطر و ادکلن مطرح است؛ با این وجود اغلب کارشناسان عطر بر روی طبقه بندی گروهها و زیرگروههایی که در زیر ذکر شده اند، توافق نظر دارند:

گروه بویایی گلی (Floral) در عطر و ادکلن

گروه بویایی گلی، یکی از رایج ترین گروههای بویایی است و در بسیاری از عطرهای شناخته شده استفاده می شوند. اینگونه روایح اغلب در عطرشیرین زنانه استفاده می گردد، اگرچه گاهی اوقات در عطرهای مردانه هم استفاده می شوند. بوی این گروه از روایح نزدیک به عطر و بوی  گلهای تازه چیده شده ای را می دهد که با  نتِ پودری همراه شده باشد. روایح گروه گلی برای فصل های بهار و تابستان عالی هستند.

این گروه بوی گل های تازه چیده شده می دهد – مثلاً بوی گلهای چون  گل رز و زنبق. (گلهای ملایم: دارای بویی ملایم، پودری و شیرین با کمی رایحه خامه ای. – گل های شرقی: گل هایی با نت های ادویه ای و لطیف.)

گروه بویایی گلی ، خود به چند زیر گروه تقسیم میشود که عبارت اند از:

  • گروه بویایی گلی آلدهیدی Floral Aldehyde

مبتکر این گروه بویایی معروف عطر شنل نامبر 5 است که توسط ارنست بوکس برای خانه عطر و ادکلن شنل در سال 1921 ساخته شد. ترکیب گلی پیچیده این عطر حاوی مقدار زیادی آلدئید است، یک جزء مصنوعی که برای اولین بار در عطر ارنست بوکس استفاده شد. نمونه هایی دیگر از گروه بویایی گلی الدهیدی محبوب: آمواج گلد زنانه، انجل شلیسر فم، بای کیلیان کیلینگ می اسلولی، بیردو بلانش، شنل نامبر 22، فردریک مال ایریس پودر و …..


برای خرید و بررسی قیمت ادکلن شنل مردانه کلیک کنید.


  • گروه بویایی گلی آبی (گلی آبزی) Floral Aquatic

ترکیبات تازه این گروه بویایی شامل نت ها و روایح ظریف آب دریا یا نت های گل ها و گیاهان آبزی است. برخی عطر و ادکلن های محبوب در دسته بویایی گلی آبزی: دیویدف کول واتر زنانه، آنتونیو باندراس بلو سداکشن زنانه، بولگاری آکوت دیوینا، بولگاری امنیا کریستالین ادوتویلت، بای کیلیان واتر کالیگرافی، کاچارل او د ادن، جورجیو آرمانی آکوا دی جیوآ، هالوین کیس (هالوین پشن) و …

  • گروه بویایی گلی میوه ای Floral Fruity

عطرهای گلی میوه ای از اواسط دهه 1990 بر اساس جوان شدن و ازدیاد چشمگیر مخاطبان عطر، در نتیجه دموکراتیک شدن صنعت، در بازار بسیار محبوب و پر طرفدار شده اند. ترکیبات این گروه با طراوت، سبک و مطبوع، با طعمی شیرین و میوه ای است. طیف عطرهای میوه ای گلی به طور مداوم در حال گسترش است و هر روز نیز بر محبوبیت این گروه افزوده میشود. برخی عطرهای محطرح در گروه بویایی گلی میوه ای: آکوا دی پارما فیکو دی آمالفی، آکوا دی پارما مگنولیا نوبیل، آمواج گایدنس، بولگاری امنیا کورال، جورجیو آرمانی آکوا دی جیو زنانه، آرمانی سی پشن، شنل او تندر

  • گروه بویایی گلی میوه ای گورمند (خوراکی) Floral Fruity Gourmand

طیف عطرهای گلی میوه ای به طور مداوم و روزافزون در حال گسترش است. به همین دلیل است که کارشناسان عطر عطرهای گلی میوه ای را که با نت های جذاب و  لذیذ کارامل، شکر، شکلات، آب نبات و غیره ترکیب شده اند در یک دسته بندی خاص قرار داده اند. این گروه بویایی بیشتر در عطرهای زنانه استفاده شده است. برخی عطرهای محبوب دسته گلی میوه ای خوراکی: آمواج لاو تیوب رز، آرمانی کد ساتین، زرجوف گرن بالو، کرید رویال میفیر، دولچه اند گابانا دولچه گاردن و …

  • گروه بویایی گلی سبز Floral Green

در این گروه بویایی ، نت های سبز گیاهان، علف و برگ ها طراوت و تردی را در ترکیب گلی به ارمغان می آورد و اثری از گل های تازه چیده شده را به جا می گذارد.

  • گروه بویایی گلی چوبی مشکی Floral Woody Musk

تسلط اجباری گل با آکوردهای چوبی و/یا مشکی در این گروه غنی شده که عمق و گرما و همچنین ظرافت های پودری را به کل ترکیب می بخشد. این گروه بویایی در عطرهای یونیسکس بسیار محبوب میباشد. برخی عطرهای محبوب این گروه: زرجوف داما بیانکا، زرجوف فتال چارم، ایو سن لورن اله، بولگاری امنیا آمتیست، بولگاری مون جاسمین نویر، ورساچه اروس زنانه، جورجیو آرمانی مانیا و …

گروه بویایی امبری (Amber) در عطر و ادکلن

عطرهای امبری (کهربایی) به لطف گرما و حسی برجسته در گروهی جداگانه قرار می گیرند. این گروه بسیار محبوب شامل مواد مست کننده و غنی مانند مشک، وانیل، رزین های عجیب و غریب و چوب است که اغلب با گل ها و ادویه های جذاب و هیجان انگیز همراه است.

  • امبری گلی Amber Floral

  • امبری فوژه Amber Fougere

  • امبری ادویه ای (ادویه ای امبری) Amber Spicy

  • امبری وانیلی Amber Vanilla

  • امبری چوبی (چوبی امبری) Amber Woody

گروه بویایی معطر یا آروماتیک (Aromatic) در عطر و ادکلن

نت‌های آروماتیک معمولاً از مریم گلی، رزماری، زیره سبز، اسطوخودوس و سایر گیاهانی که دارای رایحه‌ای بسیار تند و تند هستند، ترکیب می‌شوند. آنها اغلب با نت های مرکبات و تند ترکیب می شوند. ترکیبات آروماتیک معمولا در عطرهای مردانه استفاده میشوند.

  • آروماتیک آبزی Aromatic Aquatic

  • آروماتیک فوژه Aromatic Fougere

  • آروماتیک میوه ای Aromatic Fruity

  • آروماتیک گیاهی Aromatic Green

  • آروماتیک ادویه ای Aromatic Spicy

گروه بویایی چایپر (Chypre) در عطر و ادکلن

این گروه بویایی پس از عطر Coty Chypre که در سال 1917 ساخته شد نامگذاری شد. Chypre در فرانسوی به معنای قبرس است. این رایحه تند بر اساس هماهنگی خزه بلوط، لبدانیوم، نعناع هندی و ترنج است.

  • Chypre Floral

  • Chypre Fruity

گروه بویایی مرکباتی (Citrus) در عطر و ادکلن

عطرهای مرکبات از قدیم الایام به وفور تولید میشده و طرفداران بسیاری نیز دارند. ترکیبات آن بر پایه لیمو، پرتقال، ترنج، گریپ فروت یا ماندارین، با سایر نت های مرکبات، معطر و تارت برای مردان و نت های گلی برای زنان است.

  • Citrus Aromatic

  • Citrus Gourmand

گروه بویایی چرمی (Leather) در عطر و ادکلن

رایحه های چرمی درانواع  مختلف از ترکیبات گلدار، مخملی گرفته تا تارت و دودی در این گروه قرار می گیرند. معطر کردن محصولات چرمی برای پوشاندن بوی نامطبوع خود چرم، از آنجایی که در تولید سنتی آن از ادرار و مدفوع گاو و نیز خون و قیر استفاده می شد، آغاز عطرسازی بود.

گروه بویایی چوبی (Woody) در عطر و ادکلن

ترکیبات مجلل نت های چوبی در قلب عطر با نت های چوبی پایه برجسته شده است. چوب صندل گرم و مرموز، سدر و خس خس خشک تر و تیزتر، گونه های عجیب و غریب رزین مانند و ملایم معمولاً با نت های معطر و مرکباتی همراه هستند.

عطرهای گروه بویایی چوبی معمولاً گرم و مجلل هستند و رایحه‌های بخور مانندی همچون چوب صندل و نعناع هندی را با نت‌های خشک‌تری مانند سدر ترکیب می‌کنند. برای کاهش گرمای این نت‌ها،  گاهی نت‌هایی با روایح تازه (فِرش) همچون  مرکبات یا گل‌ها را به آنها اضافه می کنند. نت های این گروه از عطرها را می توان با رایحه coniferous (کنیفیرِس: درختانی مخروطی بابرگهایی همیشه سبز) یا چوبی و تلخ از دیگر روایح تشخیص داد.

انواع دسته بندی گروه بویایی چوبی:
چوب: با روایح معطری و اروماتیکی همچون چوب سدر، چوب صندل و خس خس.
چوب های خزه ای: با روایح شیرین، صاف و خاکی همچون خزه بلوط و امبر (کهربا).
چوب های خشک: با روایح دودی و دودیِ مخلوط با رایحه های چرم.
نت های رایج گروه بویایی چوبی:
نعناع هندی، وتیور (علف خس خس) و چوب صندل
  • Woody Aquatic

  • Woody Aromatic

  • Woody Chypre

  • Woody Floral Musk

  • Woody Spicy

گروه بویایی میوه ای (Fruity) در عطر و ادکلن

رایحه این گروه بویایی عبارت است از: روایح شیرین، خوراکی و گرمسیری ، همانند بوی میوه هایی مثل هلو، گلابی و سیب.

گروه بویایی شرقی (oriental) در عطر و ادکلن

گروه عطرهای شرقی (اورینتال) متشکل از روایح بسیار غنی و شگفت انگیزی است. وقتی به روایح شرقی می اندیشید، باید گیاهان و ادویه ها ، و یا نت های رزینیِ خشک و پودری را در ذهن مجسم سازید. این نت‌های با شکوه و اغواکننده اغلب با ترکیب با نت‌های امبر (کهربا) یا شیرین، چندین مرتبه ملایمتر می‌شوند. توصیفی که برای این گروه از روایح بکار برده میشود، عبارت «عجیب و باشکوه» است.
زیرگروه بویایی شرقی:
ملایم شرقی: نت های ملایم گلی  که با بخور خوشبو و ادویه های گرم مخلوط شده اند.
شرقی: نت های شیرین و گرم مانند دارچین، وانیل و مشک.
چوبی شرقی: نت های خاکی مانند نعناع هندی و چوب صندل، که با نت های تند و شیرین مخلوط شده اند.
نت های رایج گروه بویایی شرقی:
وانیل، رازیانه و  صمغ مر (myrre با تلفظ مُح / muh/ در انگلیسی: صمغی معطر که از درختان خاصی به دست می‌آید و مخصوصاً در خاور نزدیک در عطرسازی، داروسازی و بخور استفاده می‌شود).

گروه بویایی فرش (fresh) در عطر و ادکلن

عطرهای خانواده فِرِش (تازه) شامل روایحی روشن و تمیز است و روایح گیاهی، مرکباتی و اقیانوسی همگی در این دسته قرار می گیرند. این نوع روایح در عطرهای مردانه نسبت به عطرهای زنانه بیشتر استفاده می شود. در این گروه از عطرها،  روایح تازه (فرش) با نت های تند ترکیب می شوند تا عطری قوی تر را ایجاد نمایند. علاوه بر نت هایی که گفته شد، در گروه عطرهای فِرِش می توان  نت های معطر (آروماتیک) و تارت را  نیز در ترکیب با روایح خوش طعم یا میوه ای یافت.
زیرگروه بویایی فِرِش (تازه):
معطر: شامل گیاهان تمیز و تازه که با رایحه اسطوخودوس یا چوب مخلوط شده اند.
مرکبات: شامل نت‌های خوش طعم یا تندی چون ماندارین یا ترنج است. 
سبز: این نت ها بوی چمن های تازه چیده شده و یا برگ های سبز خرد شده را می دهند.
آب: شامل روایح آبی (اکواتیک) که بوی دریا یا بارانی را می دهد که با نت‌های اقیانوسی مخلوط شده باشد.
نت های رایج گروه بویایی فرش (تازه):
ترنج، مریم گلی (sage)، گریپ فروت

نحوه ترکیب چند عطر با یکدیگر

چگونه با استفاده ازگردونه گروههای بویایی عطرهای مکمل برای لایه بندی پیدا کنیم؟
همانند رنگها، برخی از نت ها قابلیت خوبی برای ترکیب شدن با یکدیگر دارند (به هنر ترکیب عطرها لایه بندی-همپوشانی یا Layering میگویند). این قابلیت را بخوبی می توان با استفاده از «گردونه گروههای بویایی» مشاهده و استنتاج کرد. در واقع این گردونه کار شما را برای اینکه متوجه شوید کدام رایحه قابلیتِ ترکیب شدن با رایحه دیگری را دارد، آسان می کند. همه زیرگروههای عطری که در گردونه بوییایی با یکدیگر مجاور هستند، تقریبا همیشه امکان و قابلیت ترکیب با یکدیگر را دارند.
به همین ترتیب می توانید یکی از زیرگروههای بویایی را انتخاب کنیدو ببینید کدام نت در طرف مقابل آن روی گردونه بویایی عطر ظاهر می شود. هنگامی که دو زیرگروه عطری روی گردونه در مقابل هم قرار می گیرند بدان معنی است که آن نت ها مکمل یکدیگر هستند. برای مثال، در شکل یک، زیرگروه «شرقی آرام» در مقابل زیرگروه «مرکبات» قرار گرفته است. پس می توانید اطمینان داشته باشید که این دو گروه قابلیت ترکیب با یکدیگر را دارند، یا به عبارتی مکمل یکدیگرند.
ترکیب و لایه بندی عطر و ادکلن
در این مقاله مطلب ترکیب عطرها با یکدیگر و لایه بندی را بصورت بسیار خلاصه عنوان کردیم و در مقاله ای دیگر به طور کامل به این هنر بسیار جذاب و کاربردی خواهیم پرداخت.
در نهایت بعد از اینکه تصمیم گرفتید کدام گروه عطری را بیشتر دوست دارید، وقت آن است که شروع کنید به تحقیق در مورد عطر مورد پسند خود بکنید. حالا می توانید به یک عطر فروشی قابل اعتماد بروید (حضوری یا on-line) و سفارش عطر بدهید. البته به عنوان یک ضرورت، قبل از خرید عطر، آنرا روی پوست خود آزمایش کنید تا مطمئن شوید که قول معروف «روی پوست شما می نشیند» و رایحه آن با بدن شما متناسب است.
___تهیه شده توسط تیم تولید محتوای گالری مارسلا

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

2 × سه =

دکمه بازگشت به بالا